ZAKŁADY ZIEMNIACZANE

ZAKŁADY ZIEMNIACZANE, popularna Krochmalnia, powstała w 1899 r. na Jakubskim Przedmieściu. Wytwórnię krochmalu założyli bracia morawscy – ewangelicka wspólnota religijna i zarejestrowali ją pod nazwą „Starkefabrik der Deutschen Bruder Unitat”. Była to spółka akcyjna z kapitałem 800 000 marek.

Historia

W 1921 r. wytwórnia została kupiona przez Fabrykę Przetworów Ziemniaczanych „Lubań” należącą do Towarzystwa Akcyjnego w Lubaniu k/Poznania, które w latach 1923-1925 przeznaczyło znaczne kwoty na rozbudowę zakładu (zasobniki na surowce, zbiorniki na mokry krochmal i inne). Kolejne zmiany organizacyjne nastąpiły w roku 1930. Nowa nazwa to – „Lubań” – Wronki. Przemysł Ziemniaczany Spółka Akcyjna w Poznaniu. Wytwórnia w Toruniu..

Pożar w 1933 strawił zakład niemal doszczętnie. Została tylko kotłownia. Krochmalnia  została wyłączona z produkcji na dwie kampanie ziemniaczane Od 1937 roku rozbudowywano znów  fabrykę, głównie działy rafinacji  i rektyfikacji.

W 1945 r. wytwórnię przejęto pod zarząd państwowy i włączono w strukturę Państwowego Zjednoczenia Przemysłu Ziemniaczanego. W następnych latach jeszcze trzykrotnie zmieniały się jednostki nadrzędne.

Ze względu na uciążliwość zakładu dla mieszkańców  Jakubskiego  Przedmieścia, przerób ziemniaków zakończono wraz kampanią 1974/75 . Po przebudowie zakładu w 1977 ruszyła produkcja płatków śniadaniowych. Przerób ziemniaków przeniesiono do zakupionego obiektu od Spółdzielni Chemicznej im. Śniadeckich. Była to dawna Fabryka Kleju Kostnego przy ul. Szosa Bydgoska 154. Plany przewidywały uruchomienie zakładu suszu ziemniaczanego w postaci kostek i grysiku. Inwestycja okazała się jednak po kilku latach nieudana. W końcu zakład sprzedano niemieckiej firmie z Monachium.

W 1990 r. w wyniku przekształceń własnościowych powstała spółka kapitałowa joint-venture Przedsiębiorstwo Wielobranżowe Toruń-Pacific Company LTD. Dalsze przekształcenia doprowadziły do powstania  w 1995 r. spółki  – Toruń-Pacific Cereal Partners  Poland, sp. z o.o.

Profil produkcji

Produkcja krochmalu prowadzona była kampanijnie przez trzy miesiące w roku. Wykazywała duże wahania sezonowe uzależnione od podaży ziemniaków.

Kłopoty surowcowe wynikały z faktu, że powiat toruński nigdy nie należał do „zagłębia ziemniaczanego”. Stąd tez fabryka zmuszona była sprowadzać ziemniaki do przerobu z innych rejonów, co oczywiście podnosiło koszty produkcji. Wprawdzie przyznano toruńskiej fabryce zniżki opłat kolejowych, ale były one zbyt małe, aby mogły poprawić kondycję finansową firmy.

Na plus należy zapisać zakładowi wysoki poziom jakościowy krochmalu, Najwyższy gatunek krochmalu – superior, stanowił  90 % całej produkcji .  Prawe 70 % tej produkcji trafiało na rynek zagraniczny. Mączkę ziemniaczaną eksportowano do takich krajów jak: Indie , obie Ameryki, Anglia, Włochy, Hiszpania, Palestyna, i Finlandia.

W latach okupacji niemieckiej, zarządcy  ograniczali przetwórstwo ziemniaków na krochmal ze względu na potrzeby aprowizacyjne.

Bibliografia

1. K. Przybyszewski, Przemysł w Toruniu w latach 1920-1939, Rocznik Toruński nr 8, 1973

2.  R. Sudziński, Toruński ośrodek przemysłowy, Historia Torunia, t. III, cz. II, TNT Toruń 2006

3. H.  Rochnowski, Toruński ośrodek  przemysłowy, PWN, Warszawa – Poznań – Toruń  1978

FOTOGALERIA